INFORMATIE OVER EMDR

EMDR_Belgium_therapie-bij-trauma
EMDR_Belgium_therapie-bij-rampen
EMDR_Belgium_meer-dan-trauma

Wat is EMDR?

De Betrouwbaarheid van EMDR – Een Wetenschappelijk Onderbouwde Methode

EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Het is een erkende en wetenschappelijk onderzochte benadering die werd ontwikkeld door Dr Francine Shapiro. Waar EMDR vroeger vooral bekend werd voor de behandeling van trauma, wordt er tegenwoordig ook meer en meer onderzoek uitgevoerd naar andere menselijke problemen zoals angst, dwang, verslaving, burn-out, depressie en psychose.

Op dit moment van schrijven zijn er meer dan 24 gecontroleerde studies uitgevoerd die de effectiviteit van EMDR onderschrijven.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) erkent EMDR sinds 2013 als een volwaardige,
evidence based behandeling voor trauma.

De Kracht van EMDR - Verder dan het oog reikt...

De Kracht van EMDR – Verder dan het oog reikt …

EMDR staat bij het grote publiek bekend als de “oogbewegingtherapie”. Maar de oogbewegingen in EMDR zijn slechts een klein onderdeel van een veel groter stappenplan. Dit stappenplan kan je trouwens in detail bekijken in een voorbeeld van een EMDR-sessie.

EMDR is met andere woorden een krachtige therapeutische methode die veel verder gaat dan het bieden van inzicht. Zowel gevoelens als lichaamssensaties worden actief betrokken in de therapie waardoor een diepere heling mogelijk wordt. Cliënten weten zo niet enkel dat ze goed genoeg zijn, maar VOELEN het ook.

Ik wist wel al langer dat ik goed werk leverde, maar nu geloof ik het ook echt.
Het is alsof ik het nu ook VOEL in heel mijn lichaam. Ik ben er eindelijk ook echt van overtuigd. Luc, 42j. Nijvel

Een EMDR- behandeling verschilt ook van andere therapeutische methoden door de snelheid waarmee klachten kunnen worden aangepakt. Bovendien zijn de effecten van een behandeling ook blijvend.

Ik kan het nog altijd niet geloven. Jaren gesprekstherapie om mijn pestervaringen op het werk te kunnen verwerken, verdwenen met EMDR grotendeels na vijf sessies. Ik kreeg complimenten van mijn vrouw en kinderen en durfde opnieuw terug naar buiten komen om iets te gaan drinken met vrienden. Na tien sessies was de verandering compleet. Ik durfde het opnieuw aan een werk te zoeken, werd niet meer geplaagd door nachtmerries of angstaanvallen. Nooit gedacht dat dit mogelijk zou zijn. Erik, 37j, Londerzeel

EMDR Belgium - Een garantie voor kwaliteit

Een erkende EMDR- therapeut of practitioner wordt je niet zomaar. Alle kandidaten dienen aan een aantal strenge basisvoorwaarden te voldoen om EMDR op een veilige manier te kunnen uitvoeren in hun praktijk.

Ze dienen hiervoor een opleidingstraject  te volgen, een aantal cliënten behandeld te hebben, supervisies en intervisies te hebben gevolgd en een eindverdediging te hebben gepresenteerd. Al deze stappen leiden uiteindelijk tot de uitreiking van het erkende certificaat: “EMDR Europe Practitioner”.

De VZW EMDR Belgium is de officiële organisatie binnen België die garant staat voor de opvolging van de kwaliteit van de trainingen en is ook erkend door EMDR Europe. Onze VZW bundelt alle officieel erkende therapeuten op de website. Je kan de lijst met alle hulpverleners  hier raadplegen. Op deze pagina kan je ook extra informatie vinden over de kwaliteitsvereisten.

Ben je zelf therapeut en heb je interesse in het volgen van een training? Klik dan even door naar deze  pagina!

Welke processen zijn werkzaam bij EMDR?

EMDR vertegenwoordigt een specifieke methode dat kan begrepen worden binnen een ruimer theoretisch model, ‘Adaptive Information Processing’ (AIP) genaamd.

Deze term verwijst naar een aangeboren capaciteit van het brein om moeilijke levenservaringen te verwerken en te komen tot een adaptieve oplossing. Zoals het lichaam zichzelf herstelt van fysieke wonden. Het AIP-model zegt dat het informatieverwerkingssysteem van de hersenen geblokkeerd kan geraken als gevolg van een psychisch trauma en dat specifieke methoden, zoals EMDR, katalysator kunnen zijn voor een effectieve informatieverwerking die leidt tot een snelle en adaptieve verwerking van het trauma.

Herinneringen, die op een dysfunctionele manier zijn opgeslagen, liggen aan de basis van pathologie. Hierbij zijn aspecten van de traumatische beleving op zintuigelijk, lichamelijk, emotioneel of cognitief vlak opgeslagen in dysfunctionele geheugennetwerken. EMDR maakt het mogelijk hiertoe toegang te krijgen en te zorgen voor een aangepaste informatieverwerking zodat de dysfunctionele opgeslagen herinneringen alsnog worden verwerkt en op bewust niveau toegankelijk worden zonder dat ze nog een emotionele lading oproepen.

Welke voordelen heeft EMDR in vergelijking met andere psychotherapeutische methoden?

Het voordeel van EMDR ligt in de snelheid en de efficiëntie van de behandeling. Maar eveneens in de resultaten die ook na lange tijd blijvend zijn, en het rekening houden met zowel gedachten als gevoelens.

Complexe of meervoudige negatieve levenservaringen (bvb fysieke of seksuele mishandeling gedurende een lange periode) en veralgemeende angst (een buitenmatige angst die betrekking kan hebben op diverse situaties of gebeurtenissen) kunnen een langere voorbereiding en een langdurige therapie vragen.
Bij de behandeling van deze laatstgenoemde problematiek blijft EMDR nuttig maar dient deze geïntegreerd te worden in een ruimere psychotherapeutische benadering, waarbij de therapeut eventueel gebruikt maakt van andere technieken waarmee hij vertrouwd is.
In meer ernstige gevallen kan het jaren duren vooraleer het aangewezen is om via EMDR verwerking te doen. We kunnen in die gevallen ook de EMDR als methode toepassen maar de focus hierbij ligt op het voorbereiden, dat wil zeggen het stabiliseren, hulpbronnen bij de cliënt te versterken, om zo te komen tot een stabieler evenwicht bij de cliënt.

Hoe verklaar je het fenomeen EMDR?

Tot op heden kan de wetenschap het fenomeen van EMDR nog niet eenduidig verklaren.

Eén van de hypothesen is echter dat de oogbewegingen die optreden tijdens de REM-slaap dezelfde functie hebben als de bewegingen van de bilaterale stimulatie. Of nog preciezer, dat EMDR slaapgolven produceert zoals tijdens de diepe slaap. Ervaringen opgedaan tijdens de dag worden opgeslagen in een soort tijdelijk geheugen (vergelijkbaar met het RAM-geheugen van een computer) en worden tijdens de nacht verwerkt om daarna opgeslagen te worden in het  lange termijngeheugen (vergelijk met de harde schijf van een computer). De tijdelijke herinnering wordt tijdens de droom herbeleefd met alle zintuigen om zo opgenomen te worden in het langetermijngeheugen. Tijdens deze informatieverwerking wordt nieuwe informatie aan oudere geheugennetwerken in de hersenen gelinkt.

Het lijkt er op dat de EMDR-therapie steunt op processen die verwant zijn aan deze die werkzaam zijn tijdens de paradoxale en diepe slaap en vermoedelijk de overdracht van informatie tussen de verschillende hersendelen stimuleert (onder andere tussen de amygdala, de hippocampus en de cortex (Marco Pagani, 2017)). EMDR maakt het bvb mogelijk om verbanden te leggen tussen geblokkeerde informatie van een traumatische herinnering en gegevens gestockeerd in de “databank” van onze hersenen. Traumatische herinneringen zijn geen echte herinneringen maar geheugenfragmenten bestaande uit fysiologische gewaarwordingen, zintuiglijke indrukken en motorische ervaringen, alsook partiële of gedesintegreerde affectieve en cognitieve (gedachten, ideeën) belevingen. Deze onderdelen van de ervaring zijn gefragmenteerd opgeslagen waardoor de ervaring niet als echte herinnering kan geïntegreerd worden in de levensgeschiedenis van het slachtoffer, zolang deze niet behandeld is.

Ons zenuwstelsel is samengesteld uit het willekeurig zenuwstelsel en het autonome zenuwstelsel. Het autonoom zenuwstelsel, ook neuro-vegetatief systeem genoemd, is samengesteld uit het sympatisch en parasympatisch systeem. Het sympatisch systeem wordt actief wanneer we in staat van alertheid zijn, of wanneer er gevaar dreigt (vlucht/vecht respons) (vergelijkbaar met de gaspedaal van de auto). Het parasympatisch systeem daarentegen zorgt voor rust en herstel in ons organisme (vergelijkbaar met de rem van een auto). We voelen ons ok of veilig wanneer beide in een soepel en dynamisch evenwicht verkeren. De verwerking van de informatie gebeurt vermoedelijk door stimulatie van het parasympatisch systeem (dromen tijdens de slaap, de hypnagogische toestanden  voor en na de slaap, etc) tijdens het in contact komen met de herinnering aan de negatieve levensgebeurtenissen. Maar als deze herinneringen te beangstigend zijn dan schiet het sympatische zenuwstelsel meteen in gang met verhoging van de stress als onmiddellijk gevolg. Wanneer het gaat om een traumatische gebeurtenis die je hebt meegemaakt, is de spanning te groot om te kunnen verwerken. Je wordt dan wakker, je verlaat de parasympathische toestand en je valt terug in een fysiologische toestand van stress. Dit is een vicieuze cirkel.

EMDR induceert neurobiologische mechanismen die de activatie van de niet-verwerkte herinneringen vergemakkelijken en de verwerking bevorderen.

De met EMDR bereikte resultaten zijn stabiel en duurzaam!

De hoge efficiëntie en het empirisch steun voor de EMDR therapie heeft geleid tot een heleboel imitaties, die ofwel enkele van de ingrediënten nemen, ze vermengen met andere soorten interventies en het een andere naam geven, ofwel de EMDR training reproduceren zonder de internationale standaarden en kwaliteitscontroles te volgen. Deze trainingen kunnen geen gereguleerd aanleren van de methodologie garanderen en worden niet erkend door de nationale EMDR verenigingen en EMDR Europa. Via deze cursussen kunnen therapeuten geen internationaal erkende certificatie verkrijgen als EMDR practitioner of supervisor en kunnen ze niet participeren aan gespecialiseerde workshops voor EMDR therapie.

Voor wie?

EMDR – Veilig inschakelen bij kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen

Niet enkel bij volwassenen, maar ook bij (erg) jonge kinderen, adolescenten en ouderen kunnen we klachten en symptomen waarnemen die een gevolg zijn van ingrijpende en/of schokkende gebeurtenissen.

Klik op de verschillende onderdelen om te ontdekken hoe EMDR kan helpen bij verschillende leeftijden.

EMDR BIJ (ERG) JONGE KINDEREN EN JONGEREN

Ook bij jonge kinderen (vanaf één jaar) en adolescenten kunnen we klachten en symptomen waarnemen die een gevolg zijn van ingrijpende en/of schokkende gebeurtenissen.

Wanneer een gezond kind plots vreemd gedrag laat zien, loont het om de vraag te stellen wat er achter dit ongewone gedrag zit. Wat is er gebeurd dat in verband kan gebracht worden met dit gedrag? Wanneer we een duidelijk of zelfs vermoedelijk verband kunnen leggen tussen de klachten van het kind en één of meerdere ingrijpende, beschadigende gebeurtenissen, kan EMDR ingezet worden als behandelmethode.

EMDR bij kinderen en jongeren vraagt een bijzondere aanpak. Daarom heeft het comité Kinderen & Adolescenten van EMDR Belgium een aparte pagina aangemaakt waarin we alle praktische vragen en informatie hebben verzameld.

FAQ over EMDR bij (erg) jonge kinderen en jongeren.

Onmiddellijk na het meemaken van een schokkende gebeurtenis is het voorkomen van bovengenoemde symptomen normaal. Indien de initiële klachten, ondanks de steun van de ouders/omgeving, in de loop van de daaropvolgende weken echter niet verminderen en/of wanneer de ontwikkeling van het kind dreigt te stagneren, is het belangrijk om zo snel mogelijk hulp te zoeken.

Het is immers belangrijk om de gevolgen van trauma zo snel mogelijk te herkennen zodat het kind zo vlug mogelijk zijn normale ontwikkeling kan hernemen. De ouders kunnen zo hun positieve energie herwinnen en hun ouderrol op een adequate manier opnemen.

EMDR BIJ VOLWASSENEN

Dan kan EMDR je helpen als volwassene, los van hoe ver in het verleden de ervaringen opgeborgen liggen.

Het principe bij EMDR blijft steeds hetzelfde. Als pijnlijke herinneringen uit jouw leven in relatie staan tot het veroorzaken of verergeren van je klachten dan kan EMDR een relevante of aanvullende behandelpiste zijn.

Klik hier om een lijst van alle erkende therapeuten te raadplegen of klik in het bovenstaande menu om meer te weten te komen over EMDR.

EMDR BIJ OUDEREN


Loont het nog wel de moeite om EMDR te doen op oudere leeftijd?

Absoluut! EMDR kan namelijk voor grote verbetering zorgen los van hoe ver en diep in je verleden de ervaringen opgeborgen liggen. Leeftijd hoeft dus niets te zeggen over het vermogen van je brein om zichzelf te helen.

Het principe bij EMDR blijft namelijk altijd hetzelfde. Als pijnlijke herinneringen uit jouw leven in relatie staan tot het veroorzaken of verergeren van je klachten dan kan EMDR een relevante of aanvullende behandelpiste zijn.

Klik hier om een lijst van alle erkende therapeuten te raadplegen of klik in het bovenstaande menu om meer te weten te komen over EMDR.

Voorbeeld van een EMDR sessie

Fase 1 - Alles in kaart brengen

Tijdens de eerste sessie maken Carla en haar therapeut kennis. Enkele algemene zaken worden daarbij in kaart gebracht en Carla begint al vrij snel te vertellen waarom ze hulp zoekt.

Enkele maanden geleden heeft Carla namelijk een auto-ongeluk meegemaakt. Ze werd op een drukke baan plots aangereden door een auto die vanuit een zandwegje de baan op kwam gereden. Ze kon de jonge vrouw niet meer ontwijken en het resultaat een harde knal. Als bij wonder liep Carla enkel schaafwonden op. Maar de bestuurder in de andere auto overleedt ter plaatse door een slag op het hoofd.

Carla heeft sinds het ongeluk last van akelige en zeer levendige herinneringen aan het ongeluk. Ze kan de slaap niet vatten, is voortdurend prikkelbaar en durft ook niet meer in de wagen stappen. Ze staat al enkele maanden op ziekteverlof en ze meldt aan de therapeut dat er maar geen verbetering komt in haar klachten.

Omdat de klachten bij Carla duidelijk begonnen zijn na het ongeluk en ze voor het gebeuren goed functioneerde besluit de therapeut om voorlopig geen tijdslijn op te stellen. Het is namelijk duidelijk dat deze pijnlijke herinnering ervoor zorgt dat het leven van Carla in een hel is veranderd.

Fase 2 - Voorbereiding en uitleg

De therapeut legt aan Carla uit wat EMDR precies is en hoe alles in zijn werk gaat. Hij vertelt dat het brein deze gebeurtenis niet heeft kunnen plaatsen en dat er daarom een herinnering is blijven vastzitten. Met EMDR is het mogelijk deze herinnering opnieuw los te maken en te integreren in het brein. Op deze manier zal het geen invloed meer uitoefenen en klachten veroorzaken.

Carla leert verder dat ze een stopsignaal kan gebruiken wanneer het te moeilijk wordt. Het belangrijkste in de sessie, zegt de therapeut, is namelijk veiligheid.

Ter afsluiting van de sessie oefent de therapeut met Carla nog even de veilige plaats. Carla koos voor een kalme plek aan zee waar ze kan zijn met haar hond. Ze kalmeert snel. De therapeut regelt met haar een nieuwe afspraak en ze sluiten de sessie met een positieve noot af.

Fase 3 - De trein op de berg zetten

Carla en de therapeut besluiten dat ze gaan werken aan de herinnering die aan de basis ligt van de klachten. In de eerste sessie werd het duidelijk dat het niet zozeer het auto-ongeluk zelf is waar Carla angst van krijgt, maar de opmerking van een politieagent: “Je hebt geluk gehad mevrouwtje, je had dood kunnen zijn”.

Als Carla nu terugdenkt aan dit moeilijke beeld dan krijgt ze het nog benauwd. De negatieve gedachte die het beeld nu nog erger maakt is: “Ik ga doodgaan!”. Als de therapeut vraagt wat ze liever zou geloven dan antwoord ze snel: “Het is voorbij, ik ben ok nu”.

De therapeut vraagt daarnaast ook nog naar de gevoelens die Carla nu nog ervaart als ze naar dit beeld kijkt en naar haar lichaamssensaties (een dichtgeknepen keel).

De spanning in deze fase stijgt bij Carla snel en dat is precies de bedoeling. Deze fase in het EMDR protocol kan men beschrijven met de metafoor: “De trein op de berg zetten”.

De therapeut wil immers de herinnering in al zijn facetten oproepen: gedachten, gevoelens en lichaamsgewaarwordingen, om vervolgens de opkomende spanningen te kunnen ontladen en en de herinnering te integreren.

Fase 4 - Samen erdoor

In de vierde fase wordt Carla gevraagd om het moeilijke beeld voor ogen te houden, samen met haar negatieve gedachte (ik ben machteloos) en daarbij te letten op wat ze voelt in haar lichaam.

Daarna volgt ze de vingers van de therapeut die horizontaal snel heen-en-weer bewegen.

Carla voelt al snel een daling van haar spanning en zucht enkele keren diep. De therapeut stopt en vraagt Carla of ze even kan beschrijven wat ze opmerkt.

Carla: Het beeld van daarnet komt opnieuw. Het lijkt iets minder zwaar te zijn. Mijn keel zit ook iets minder dicht.

T: Ok, we gaan daar mee verder. (Oogbewegingen)

Carla: De spanning neemt opnieuw toe. Ik zie opnieuw het gezicht van de agent voor mij. Scherper nu.

T: OK, ga maar door (Oogbewegingen)

Carla: Minder spanning in mijn keel. Zelfde beeld, maar meer op een afstand.

T: OK, ga maar door (Oogbewegingen)

[…] Carla beschrijft gedurende verschillende sets van oogbewegingen indrukken, beelden, geluiden, … […]

T: En nu?

Carla: Spanning in mijn keel is volledig weg. Net als ervoor eigenlijk. Er komt niets bijzonders op.

T: Kijk nog eens terug naar de oorspronkelijke situatie. Wat merk je op?

Carla: alsof ik alles vanop een afstand bekijk. Ik voel nog een beetje spanning, maar een pak minder. Ik zie de agent die op me afkomt en ik zie de brandweer die in de verte bezig is met het bevrijden van de vrouw. Het voelt veel minder beklemmend aan.

[…] Carla beschrijft gedurende verschillende sets verschillende gedachten en beelden die door haar hoofd gaan […]

T: Kijk nog eens terug naar de oorspronkelijke situatie. Hoeveel spanning voel je, geschat op een schaal lopend van 0, geen spanning of neutraal, tot 10, zo gespannen als je maar kunt zijn?

Carla: een nul denk ik, ja, een nul. Ik zie alles voor mij, maar ik heb er geen slecht gevoel meer bij. Wat gek!

 

Na een aantal sets oogbewegingen is het duidelijk voor de therapeut dat deze specifieke situatie helemaal ontdaan is van emotionele lading. Er komen geen nieuwe associaties meer op bij Carla. Tijd om over te gaan naar de volgende fase!

Fase 5 - Een positieve noot

In deze fase vraagt de therapeut aan Carla om de situatie opnieuw voor ogen te nemen en daarbij haar positieve overtuiging te plaatsen.

T Ok Carla, neem nog even de situatie zoals je ze nu kan herinneren. Is die uitspraak “het is voorbij nu, het is ok!” nog steeds passend?
Carla: Ja, die is voor mij nog steeds ok!
T: Prima. Dan wil je nu vragen om de situatie opnieuw voor ogen te nemen en daar je positieve overtuiging “het is voorbij nu” bij te plaatsen. Lukt dat?
Carla: Ja.
T: Hoe waar voelt deze uitspraak aan van 1 (helemaal niet overtuigd) tot 7 (helemaal overtuigd) als je kijkt naar die situatie?
Carla: Tgoch, ik zou zeggen toch wel al een zes hoor!
T: Neem nu de twee even samen en volg mijn vingers. [oogbewegingen]

T: Plaats opnieuw de positieve overtuiging samen met de situatie – hoe geloofwaardig voelt de uitspraak nu aan?

Carla:Het lijkt iets sterker te worden … een 6,5?

[…] Het gevoel van Carla lijkt steeds sterker te worden na elke set oogbewegingen […]

T: Kan je opnieuw de positieve overtuiging bij de situatie plaatsen? Hoe voelt het nu aan voor jou?
Carla: Geen spanning, gek. Ik geloof het echt. 7. Ja. 7.

Fase 6 - De body scan

In deze fase gaat de therapeut na over toch geen restje spanning aanwezig is. Dit gebeurt aan de hand van een “body-scan”. De cliënt wordt daarbij gevraagd om even heel het lichaam te overlopen en te zeggen of er nog ergens ongemak aanwezig is bij het denken aan de pijnlijke situatie.

T: Mooi werk Carla. Laat ons nog even controleren of er nog spanning aanwezig is in je lichaam als je denkt aan de situatie. Kan je de situatie zoals je ze nu herinnert nog even ophalen en je lichaam even overlopen of er nog ergens een restje spanning zit?

Carla: OK. Hmmm. Misschien nog een beetje spanning op mijn borst?
T: Ok, blijf hierbij en volg mijn vingers.
Carla: OK.

T: Hoe voelt het nu aan?

Carla: Weg. Het voelt rustig aan overal.

De oorspronkelijke situatie voelt voor Carla helemaal neutraal aan. Ze kan het makkelijk voor de geest halen zonder spanning en is ook gevoelsmatig overtuigd dat ze nu ok is. Het is dus tijd om de sessie positief af te sluiten.

Fase 7 - Afsluiten

In deze fase ronden Carla en haar therapeut de sessie af. Carla vertelt hoe het voor haar verlopen is en wat ze heeft meegenomen uit de therapie. Ze geeft aan trots te zijn op zichzelf dat ze deze moeilijke gebeurtenis stap voor stap heeft kunnen aanpakken. Er wordt een nieuwe vervolgafspraak gemaakt.

Fase 8 - Herevaluatie

Carla geeft in deze sessie aan dat ze tijdens de week niet veel meer gedacht heeft aan het incident. Alles lijkt gevoelsmatig op een afstand te staan en ze heeft al een pak meer energie. Als de therapeut vraagt om opnieuw de situatie voor ogen te nemen voelt alles nog steeds goed aan.

Los daarvan geeft Carla wel aan dat er enkele nieuwe herinneringen uit haar verleden spontaan zijn bovengekomen. Ze zou hier graag aan verder werken. Samen maken ze een lijst op en plannen ze wanneer en hoe ze deze herinneringen zullen aanpakken.

Conclusie

In dit voorbeeld hebben we bewust gekozen voor een relatief eenvoudig voorbeeld om het verloop van een EMDR- therapie te illustreren. Maar het is niet altijd even eenvoudig om de juiste herinneringen te vinden. In sommige gevallen lijken er zelfs geen pijnlijke herinneringen te vinden in het verleden, maar kan je toch ernstig lijden. In dat laatste geval zal de therapeut kiezen om aangepaste EMDR- procedures toe te passen.

Rik was slachtoffer van verkeersagressie en woninginbraak.

Na een agressie in mijn auto waarbij ze mijn zak gestolen hebben, gevolgd door een inbraak bij mij thuis een maand later, bleef er niet veel meer van mij over: ik vertoonde tekens van traumatisatie en ik voelde me nergens meer veilig. Ik had via vrienden gehoord over EMDR, en ben zo op zoek gegaan naar een EMDR practitioner.

Reeds na enkele sessies vond ik reeds terug een beetje rust, een normaal leven, en werd ik terug gewoon waakzaam, nodig om in een grootstad te leven.

Achttien maanden later werd het door levensomstandigheden plots overduidelijk dat ik mijn gedragingen in mijn amoureuze leven van dichterbij moest bekijken. Ik werd er mij van bewust dat ik een muur had opgebouwd rondom mij om mij te beschermen, en dat maakte het mij letterlijk onmogelijk om een intieme relatie aan te gaan met een man die ik echt graag zie. Ik heb terug contact opgenomen met mijn therapeute en we hebben samen een duidelijker zicht gekregen op de vroegere complexe oorsprong van deze moeilijkheden. Mijn kindertijd was nogal verwarrend en hierdoor ontstonden meerdere moeilijkheden voor mij. We hebben stukje voor stukje de moeilijke momenten van vroeger behandeld met EMDR, wat niet alleen opluchting bracht maar wat maakte dat ik met een andere bril begon te kijken naar wat er in mijn huidig leven, aan het gebeuren was. Dit maakte veel nieuwe ervaringen mogelijk. Dit voelde heel bevrijdend en geeft me nog steeds veel hoop op een andere toekomst.

Het vertrouwen dat ik voelde bij de therapeute om mij bij te staan was voor mij ontzettend belangrijk. Ik heb veel kunnen delen wat ik nog nooit aan anderen heb getoond en ik heb het steeds als erg veilig ervaren.

R.R.

Nadia was bang om te bevallen.

“Als gevolg van seksuele problemen, besliste ik in december 2013 een seksuologe te raadplegen. Dankzij onze ontmoetingen begreep mijn therapeute dat mijn seksuele probleem verbonden was aan een angst, een grote stress die ik meemaakte tijdens een bevalling. Als adolescente had ik op school een video gezien over bevallingen, en ik was zozeer geschokt dat ik was flauwgevallen. Vanaf toen was het zien van gelijkaardige beelden op televisie, of zelfs vrienden die vertelden over een bevalling voldoende om bij mij een intense angst op te roepen en ik ben zelfs weer eens flauw gevallen.

Ik droomde ervan om zelf kinderen te krijgen, meerdere zelfs, maar het idee van te moeten bevallen leek me onoverkomelijk op dat ogenblik. Mijn therapeute stelde voor om iets te doen waar ik nog nooit van gehoord had: EMDR. Ik was sceptisch maar dacht: waarom niet proberen? Ze nam de tijd om me voor te bereiden en om alles goed uit te leggen. Tot de dag dat we er echt aan werkten, en dat was magisch! Ik had nooit durven dromen dat EMDR zo krachtig zou zijn voor mij. Mijn therapeute heeft me goed geïnformeerd en mij psychologisch goed voorbereid, ik heb me voor 100% ingezet om uiteindelijk een totale verbetering te kennen. In het begin van de sessies stelde ze me enkele vragen om een duidelijke gebeurtenis terug op te roepen. Ze heeft zich voor mij gezet en gevraagd om mijn ogen te sluiten. Ze begon toen, zoals afgesproken, op mijn knieën te tikken. Ze vroeg me om terug te denken aan de gebeurtenis. Beetje bij beetje verscheen heel de scène terug voor mijn ogen en dat beangstigde me wel, maar al vlug verdween die angst. Ik heb haar gevolgd, we hadden dit goed voorbereid. Ik wist dat het moeilijk kon worden, dat ik dat niet leuk zou vinden maar ik vertrouwde haar, ik heb haar gevolgd. Ik wist ook niet waar ze me naar toe wilde brengen, niet wat ik kon verwachten. Wanneer het te zwaar werd, opende ik gewoon mijn ogen, ze vroeg wat er gebeurde en terwijl ik er iets over zei werd ik weer een beetje rustiger.

Uiteindelijk heb ik zelf het gevoel gehad in die sessies om een bevalling mee gemaakt te hebben, en nu voel ik me ook klaar om het zelf in het echt mee te maken. De behandeling was niet altijd gemakkelijk, soms zelfs pijnlijk, maar nu zou ik opnieuw niet twijfelen want deze angst is nu voorgoed voorbij.”

Nadia

Jenn was vervallen in een chronische depressie.

“Ik had nog nooit gehoord van EMDR toen mijn huisdokter er mij over aansprak. Ik was vervallen in een chronische depressie na verschillende pijnlijke gebeurtenissen. Ik werd vlug kwaad, voor domme dingen vaak: ik was eigenlijk woest en teleurgesteld in de wereld rondom mij. Met momenten werd ik fobisch, voelde me verloren met overweldigende emoties die aanvoelden als een kluwen. Het lukte me niet om dit opgelost te krijgen. Toen ik later trouwde kwamen er nog andere angsten bij.

Vanaf het eerste contact met mijn therapeute voelde ik mij begrepen, er was een klik tussen ons. Dankzij de EMDR heb ik verschillende levensgebeurtenissen kunnen plaatsen.

Op de leeftijd van 1 jaar en half hadden we een zwaar auto-ongeval, op de terugweg van het geboorteland van mijn ouders. Toen ben ik mijn moeder kwijtgeraakt. Dat had zich vastgezet in heel mijn lichaam, dat gevoel van verlaten geweest te zijn heeft heel mijn leven verziekt. Ik had geen zelfvertrouwen, en ook anderen vertrouwen was moeilijk (bijvoorbeeld wanneer anderen de telefoon niet opnamen beeldde ik mij het allerergste in). Moeilijk om iemand te worden met zo’n achtergrond. En tot nu toe is dit onderwerp taboe in ons gezin.

Via de EMDR ben ik, in contact met het verlies van mijn moeder, ertoe gekomen om te verstaan dat het niet was omdat ze gestorven was, dat ze me verlaten had. Alsof mijn hersenen plots verstonden dat ze zelf ook geen keus had gehad. En daarbij verdween mijn gevoel van achtergelaten te zijn helemaal.

Na de sessies was ik echt moe, soms kroop ik gewoon even in bed, en zag beelden van vroeger als heel levendig voor mijn ogen. Eénmaal dat moeilijk moment doorgewerkt begonnen we aan het volgende, enzoverder. In mijn kindertijd heb ik van alles meegemaakt waaronder seksueel misbruik, waarover ik nog nooit verteld had. Ook dat heb ik kunnen verwerken en achter mij kunnen laten, iets wat zelfs mijn familieleden niet konden voor mij.

Dankzij het werk met EMDR heb ik zo meerdere momenten uit mijn leven kunnen verwerken, terug orde kunnen krijgen in mijn gedachten en foute beoordelingen die als oude demonen de kop opstaken en die alles vernietigden wat ik probeerde op te bouwen.

Mijn geschiedenis is natuurlijk complexer dan deze kleine samenvatting.

Ik hoop dat eenieder die dit leest een onverwacht antwoord kan vinden voor zichzelf bij een therapeut die met EMDR werkt.”

Jenn

Aline's libido was 3 jaar geleden helemaal verdwenen.

“18 maanden geleden hebben mijn man en ik een gespecialiseerde therapeut geconsulteerd: een seksuoloog die werkt met koppels. Mijn libido was namelijk 3 jaar geleden totaal verdwenen, sinds de geboorte van ons laatste kind. Het werd snel duidelijk dat ik problemen vanuit het verleden aan het opstapelen was. Een gecompliceerde jeugd met een dominerende vader, een afzijdige moeder, en professionele mislukkingen hadden mijn zelfvertrouwen ondermijnd.

Na meerdere sessie stelde onze therapeut ons voor om bij mij met EMDR te werken. We zijn begonnen met het zoeken naar de oudste moeilijkheden. De bedoeling was om een concrete situatie terug voor de geest te halen in verbinding met mijn moeilijkheden en hierbij te blijven. Hieraan werken nam ons twee sessies in beslag, en daarna begonnen we aan de volgende concrete situatie. Vreemd genoeg, duurde het niet lang voor mijn libido stilletjes aan terugkwam. Ik ben er ondertussen in geslaagd om mijn professionele leven terug in handen te nemen, en wij, als koppel, hebben elkaar teruggevonden. Dit is enkele maanden geleden, en de effecten blijven nu nog steeds voelbaar. Sinds enkele jaren probeerde ik om terug een sport op te nemen, maar dat lukte niet echt. Nu ben ik sinds enkele weken aan het dansen, en ik beleef er veel plezier aan!”

Aline 

Filmpjes

FRANCINE SHAPIRO

Francine Shapiro is een Amerikaanse therapeute en grondlegster van de EMDR methode. In 1979, in de periode dat ze haar doctoraat in Engelse literatuur beëindigt, wordt bij haar kanker gediagnosticeerd. Tijdens haar medische behandelingen begint ze zich te interesseren in het verband tussen stress, psychologie en ziekte. Deze verbanden werden geactualiseerd door recente ontdekkingen in de psycho-neuro-immunologie. Naast haar deelname aan allerlei lezingen en workshops over het verband geest – lichaam (mind-body) die verspreid in de USA worden gegeven, herneemt ze eveneens haar studies en volgt ze psychologie, waarin ze ook een doctoraat behaalt.

 

Hoe heeft Francine Shapiro deze methode ontdekt ?

“The walk in the park.”

Francine Shapiro vertelt hoe op een zekere dag  tijdens een wandeling in een park, toen ze daar met zorgwekkende gedachten en erg gespannen rondliep, haar bezorgdheid opeens verminderde en ze zichzelf opgelucht begon te voelen. Toen ze probeerde te achterhalen hoe dat kwam, realiseerde ze zich dat ze spontaan snelle oogbewegingen had gemaakt en dat daarbij een veelheid aan gedachten door haar heen waren gegaan. Misschien hadden de snelle oogbewegingen iets te maken met het feit dat ze zich beter voelde? Daarop volgen enkele maanden van experimenteren bij zichzelf, nadien bij nauwe verwanten en tenslotte bij haar cliënten die in psychotherapie waren. Haar eerste klinisch onderzoek begon eind 1987. Ze paste de methode toe bij een groep vrijwilligers en bij Vietnam-veteranen en publiceerde in 1989 de bekomen resultaten. In 2002 ontving ze de Sigmund Freud prijs voor haar bijdrage aan de psychotherapie.

Boeken

Je verleden voorbij

Francine Shapiro, 2013

 

Je leven opnieuw in handen met de zelfhulptechnieken uit de EMDR-therapie

Echte mensen, echte levensverhalen en echte emotionele genezing van trauma’s en kwetsuren uit het verleden. Dr. Francine Shapiro beschrijft een resem technieken die mensen in staat stellen om zichzelf emotioneel in balans te brengen, gebaseerd op de EMDR-therapie, die in het werk van duizenden therapeuten al succesvol is gebleken. De ware verhalen tonen hoe stresserende, pijnlijke of traumatische ervaringen ons leven beïnvloeden en ons potentieel beperken – maar ook hoe ze veranderd en opgelost kunnen worden. Een ontdekking voor iedereen. Deze zeer toegankelijke gebruikersgids is geschreven door de ontdekker van een wetenschappelijk gefundeerde vorm van psychotherapie, die wereldwijd door miljoenen mensen wordt gebruikt. Of we nu kleine tegenslagen of ernstige trauma’s hebben meegemaakt, we worden allemaal beïnvloed door herinneringen en ervaringen die we ons misschien niet herinneren of die we niet volledig begrijpen. Je verleden voorbij biedt een aantal praktische technieken om de geheimen van ons menszijn te ontraadselen en zal lezers die hun eigen leven in handen willen nemen extra motivatie geven. Francine Shapiro, de grondlegster van EMDR – Eye Movement Desensitization and Reprocessing, legt in heldere termen de achterliggende wetenschappe lijke verklaringen uit en beschrijft simpele oefeningen die lezers thuis kunnen doen om hun automatische reactiepatronen te leren kennen en om echte, diepgaande veranderingen te bekomen. “De ontdekking door Francine Shapiro van EMDR is een van de belangrijkste doorbraken in de geschiedenis van de psychotherapie.”

  • Norman Doidge, MD, auteur van The Brain That Changes Itself “Je Verleden Voorbij is een krachtig boek dat mensen in staat zal stellen zichzelf te begrijpen en -belangrijker nog- hen een toolbox geeft om zich snel gelukkiger en effectiever te kunnen voelen.”-Daniel G. Amen, MD, auteur van Change your brain, change your life “De dingen die ik in een EMDR-sessie leerde, zijn me altijd bijgebleven en hebben mijn bewustzijn verreikt. Het is een krachtig proces. Ik kan het aanbevelen.”
  • Uit The Noonday Demon door Andrew Solomon “Een ware schat aan wetenschappelijk gefundeerde technieken, gebaseerd op EMDR, om zelf ons leven te veranderen en vooruit te gaan.”
  • John C. Norcross, PhD, ABPP, distinguished university fellow aan de universiteit van Scranton en uitgever van de Journal of Clinical Psychology: In Session “Wat betreft het klinisch deel van mijn leven, geen enkele andere denker heeft meer indruk op mij gemaakt dan Francine Shapiro.”-Uit Je brein als medicijn door David Servan-Schreiber, MD “Lees dit boek samen met iemand waarvan je houdt … en begin met jezelf!”
  • Daniel J. Siegel, MD, Professor in de psychiatrie aan de UCLA School of Medicine en auteur van The Developing Brain en Mindsight

Over de auteur(s): Dr. Francine Shapiro is een senior researcher aan het Mental Research Institute van Palo Alto in Californië. Ze is directrice van het EMDR-Instituut en oprichtster van de non-profit EMDR-organisatie – Humanitarian Assistance Programs. Als grondlegster van EMDR kreeg ze verschillende prijzen waaronder de Sigmund Freud prijs van de stad Wenen; de American Psychological Association Trauma Psychology Division Award voor haar uitzonderlijke bijdrage aan de praktijk van de traumapsychologie en de Distinguished Scientific Achievement in Psychology Award van de California Psychological Association. Zij presenteert wereldwijd op congressen en aan universiteiten.

De EMDR Revolutie

Tal Croitoru

 

In de EMDR-revolutie kan je alle belangrijke informatie terugvinden die je nodig hebt wanneer je je ongelukkig of geremd voelt, zodat je de juiste stappen kan zetten om hulp te zoeken. De verhalen in het boek zullen je veel over jezelf vertellen -wat er allemaal een effect heeft op jou, wat je motiveert, en wat je tegenhoudt om iets te bereiken. Je verdient een beter leven. EMDR kan je helpen om jezelf te genezen, herinnering na herinnering, zodat je van het leven kan genieten zoals dat bedoeld is.

 

Dit is een ideaal boekje om cliënten kennis te laten maken met EMDR.

EMDR vernieuwende therapie tegen angst, stress en trauma

F. Shapiro and M. Silk Forrest, 2005

 

Onthaald als de belangrijkste therapiemethode in jaren, wordt EMDR met succes toegepast bij complexe psychologische stoornissen en problemen. Van depressie, fobieën en terugkerende nachtmerries tot posttraumatische stressstoornis en gecompliceerde rouw, en dit bij miljoenen mensen over de hele wereld, met een snelheid die soms grenst aan het onwaarschijnlijke. In dit merkwaardige boek verklaart Francine Shapiro, de grondlegster van EMDR, hoe zij haar vernieuwende therapie – Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) – heeft gecreëerd, hoe het werkt en hoe het mensen kan helpen die zijn vastgeraakt in negatieve reacties en gedragingen. EMDR is nu één van de best onderzochte methoden en wordt beschouwd als effectief bij de behandeling van trauma.

 

Om aan te tonen hoe verbazingwekkend de veranderingen dankzij EMDR kunnen zijn, beschrijft Dr. Shapiro een aantal meeslepende gevalsstudies uit de praktijk van verschillende therapeuten zoals: een Vietnam-veteraan die gedurende tientallen jaren in een hel leeft door verschrikkelijke flashbacks en zijn leven weer op het juiste spoor kan zetten; een jongetje dat geplaagd wordt door nachtmerries, nadat hij in het midden van een operatie ontwaakte en nu weer rustig kan inslapen; een verkrachte vrouw, die door een verlammende angst het huis niet meer uit durfde, maar uiteindelijk het verleden achter zich kan laten.

 

EMDR zal de ideeën over hoe de geest functioneert en hoe de geest kan genezen, radicaal veranderen. Overal ter wereld brengt EMDR opnieuw hoop voor miljoenen lijdende mensen.

Vraagbaak EMDR van Ad de Jongh

Ad de Jongh & Erik ten Broeke

EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) wordt al lang niet meer alleen gebruikt voor het behandelen van de directe gevolgen van psychotrauma, zoals PTSS. De behandelmethode wordt steeds vaker ingezet voor een brede variëteit aan psychische aandoeningen waar de problematiek kan worden gekaderd als klachten die – mede – het gevolg zijn van één of meer gebeurtenissen en dus van ‘ontwrichtende’ herinneringen. De Vraagbaak EMDR is bedoeld voor psychologen, psychotherapeuten en psychiaters die in de dagelijkse praktijk EMDR toepassen en sluit aan op het eerder verschenen Handboek EMDR en het Praktijkboek EMDR.

 

Het bevat een groot aantal illustratieve, praktijkgerichte gevalsbeschrijvingen. Naar aanleiding van vragen van therapeuten over vastgelopen behandelingen – of behandelingen waarin de therapeut is gaan twijfelen over de gekozen aanpak – wordt de behandelaar zowel een kader als handvatten geboden voor het oplossen van de meest voorkomende problemen die zich tijdens een EMDR-behandeling kunnen voordoen. De lezer wordt aan de hand meegenomen en krijgt tijdens de uitwerking van de casus tips en adviezen aangereikt voor tal van technische, stoornisspecifieke en conceptuele problemen. Zo geeft de Vraagbaak EMDR antwoorden op vragen als: ‘wat moet ik doen als er geen beeld is?’; of: ‘wat als de SUD niet verder daalt?’. Om het zoeken te vergemakkelijken is de casuïstiek geordend in hoofdstukken die thematisch zijn gerangschikt.

 

Prof. dr. Ad de Jongh is gz-psycholoog werkzaam binnen het Centrum voor Psychotherapie en Psychotrauma in Bilthoven en is als bijzonder hoogleraar Angst en Gedragsstoornissen verbonden aan het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit en als honorary professor aan Salford University in Manchester. Drs. Erik ten Broeke is klinisch psycholoog en maakt als cognitief gedragstherapeut deel uit van Visie, praktijk voor Cognitieve Gedragtherapie te Deventer.

 

Ad de Jongh en Erik ten Broeke introduceerden EMDR in Nederland en verzorgen sinds die tijd EMDR opleidingen die zijn geaccrediteerd door EMDR Europe.

EMDR BIJ KINDEREN & JONGEREN

Ook bij jonge kinderen en adolescenten kunnen we klachten en symptomen waarnemen die een gevolg zijn van ingrijpende en/of schokkende gebeurtenissen. Wanneer een gezond kind plots vreemd gedrag laat zien, is het zinvol om de vraag te stellen wat er achter dit ongewone gedrag zit. Wat is er gebeurd dat in verband kan gebracht worden met dit gedrag? Wanneer we een duidelijk of zelfs vermoedelijk verband kunnen leggen tussen de klachten van het kind en één of meerdere ingrijpende, beschadigende gebeurtenissen, kan EMDR ingezet worden als behandelmethode.

Waardoor kan een kind of adolescent getraumatiseerd worden?

Er zijn vier sporen waarlangs een kind/adolescent mogelijks kan getraumatiseerd worden:

1. Het kind/adolescent is zelf slachtoffer van de ingrijpende of schokkende gebeurtenis(sen).

  • Voorbeelden van een eenmalig schokkende gebeurtenis: auto-ongeval, huisbrand, homejacking, nare medische ingreep, verloren lopen in een pretpark, bijna stikken in een stukje voedsel, hondenbeet, aanranding, verkrachting..
  • Voorbeelden van meermalig schokkende gebeurtenissen: pesterijen, opeenvolgende medische behandelingen, verlating, meerdere plaatsingen in een pleeggezin, huiselijk geweld, fysieke mishandeling, seksueel misbruik, emotionele verwaarlozing…

 

2. Het kind/adolescent is getuige van de ingrijpende of schokkende gebeurtenis(sen).Ook dit kan eenmalig of meermalig gebeuren.

  • Voorbeelden van een eenmalig schokkende gebeurtenis: een auto-ongeval zien gebeuren of een ongevalsscène zien, huisbrand bij de buren, geweld op straat, zien hoe iemand gebeten wordt door een hond…
  • Voorbeelden van meermalig schokkende gebeurtenissen: verbaal of fysiek geweld tussen de ouders, vechtscheiding, ernstige ziekte van een ouder, …

 

3. Het kind/adolescent heeft gehoord over/gekeken naar beelden van ingrijpende of schokkende gebeurtenis(sen).
Voorbeelden : oorlogs- of rampbeelden op TV, gesprekken met leeftijdsgenoten op school over bijv. aanslagen, een horrorfilm, (aangedikte) verhalen horen over bijv. iemand die door een hond gebeten werd…

 

4. Het kind/adolescent heeft fantasiebeelden over rampen en enge dingen voortbouwend op gegevens (gehoord, gezien of geïnterpreteerd) die hun angsten voeden.
Voorbeelden: doembeeld van ouders die omkomen in een auto-ongeval, van een dief of monster in de kamer, van gekidnapt worden door een alien, rampbeeld over zelf gebeten worden door een hond, rampbeeld over een black-out op een toets of examen,….

Welke klachten of symptomen kunnen kinderen vertonen na een negatief beleefde gebeurtenis?

Net zoals volwassenen kunnen kinderen last hebben van intrusieve symptomen, zoals nachtmerries, flashbacks, herbelevingen, heftige reactie n.a.v. triggers. Bij de jongere kinderen kunnen deze symptomen zich uiten in hun spel. De link met de gebeurtenis is niet steeds duidelijk. Een ander symptoom kan bestaan uit vermijding: vermijden van bepaalde personen/plaatsen/gesprekken. Men merkt vaak onverklaarbare veranderingen in het humeur, de cognities en emotionele stemming, verminderde interesse in activiteiten, zich sociaal terugtrekken, minder uiten van positieve emoties. Het kind lijkt constant in een alerte toestand: prikkelbaar, woede-uitbarstingen, hyperwaakzaam, schrikreacties, concentratieproblemen, slaapproblemen…

 

Naast of in de plaats van bovengenoemde symptomen kunnen kinderen na een ingrijpende gebeurtenis regresseren en gedrag laten zien van een vroegere ontwikkelingsfase. Voorbeelden hiervan zijn inslaapproblemen, angsten en fobieën, dwangmatig gedrag, vaker huilen of zeuren, dagdromen, bedplassen, duimzuigen, vastklampen aan een ouder… Soms is de link tussen het gedrag en de gebeurtenis voor de hand liggend; soms is die link minder duidelijk en vereist dit een grondig onderzoek.

Vanaf welke leeftijd kan EMDR bij kinderen toegepast worden?

EMDR kan toegepast worden vanaf de leeftijd van 12 à 18 maanden. Bij de behandeling van deze jonge kinderen spelen de ouders/verzorgers uiteraard een zeer belangrijke rol. Zij zijn steeds bij de behandeling aanwezig en er wordt gewerkt met een aangepaste procedure die vertrekt vanuit het verhaal dat de ouders brengen.

Wat is de rol van ouders bij de behandeling van EMDR bij hun kind?

Hoe jonger het kind, hoe meer de ouders betrokken zijn bij de EMDR-behandeling. Bij zeer jonge kinderen zijn de ouders steeds aanwezig bij de behandeling. Meestal kennen zij immers het traumaverhaal en bij hen voelt het kind zich veilig. Zelfs bij oudere kinderen is de feedback van de ouders vaak de belangrijkste informatiebron voor de evolutie van de klachten van het kind.

 

Indien blijkt dat de ouder de ingrijpende gebeurtenis zelf nog niet of onvoldoende verwerkt heeft, zal EMDR eerst voorgesteld worden aan de ouder alvorens de behandeling van het kind gestart wordt. De band tussen ouder en kind is immers zo belangrijk dat het kind alles wat uitgesproken of onuitgesproken leeft binnen de gezinscontext zal absorberen. Soms is een succesvolle EMDR-behandeling bij de ouder voldoende om de klachten van het kind te laten verdwijnen.

Is EMDR zinvol voor ingrijpende gebeurtenissen die voor de leeftijd van 3 à 4 jaar hebben plaatsgevonden?

Indien er een link is of vermoed wordt tussen de huidige symptomen van het kind/adolescent/volwassene en ingrijpende gebeurtenissen in de eerste levensjaren, kan EMDR een zinvolle optie zijn. Men heeft lange tijd gedacht dat kinderen/ adolescenten/volwassenen geen psychische schade overhielden aan gebeurtenissen die hadden plaatsgevonden voor de leeftijd van 3 à4 jaar omdat ze zich die gebeurtenissen niet meer bewust konden herinneren. Onderzoek van de laatste decennia heeft echter aangetoond dat dit niet correct is. Schokkende gebeurtenissen worden toch opgeslagen in de op dat moment reeds ontwikkelde hersengebieden, m.n. het emotionele brein en het reptielenbrein, en kunnen zo blijvende gevolgen veroorzaken. Zo kunnen bepaalde symptomen ook het gevolg zijn van schokkende gebeurtenissen die de foetus tijdens de zwangerschap heeft ervaren zoals onder meer ernstige stressfactoren bij de moeder tijdens de zwangerschap, vastzitten in het geboortekanaal, (spoed)keizersnede, …. Een aangepaste EMDR-procedure wordt hierbij ingezet.

Kan EMDR ingezet worden bij ontwikkelings- en leerstoornissen?

Ja en neen. Kinderen met ontwikkelingsstoornissen (autisme, ADHD, ADD, NLD…) en/of leerstoornissen hebben vaak te maken met onbegrip, onkunde, dreigementen, pesterijen en zijn zeer kwetsbaar voor de ontwikkeling van een sterk negatief zelfbeeld… EMDR kan helpen om de schadelijke gevolgen hiervan te neutraliseren. EMDR kan echter niet de ontwikkelingsstoornis zelf opheffen.

Kan EMDR doeltreffend zijn in het geval van adoptie?

Bij adoptie is er steeds sprake van één of meerdere scheidingsmomenten en verlieservaringen. Dit kan de veilige hechting van deze kinderen met de adoptieouders en hun omgeving in het gedrang brengen, alsook het gevoel van vertrouwen t.a.v. de anderen en zichzelf. Een aangepaste EMDR-behandeling is aangewezen wat ook de leeftijd van het kind op het moment van de adoptie was.

Hoe werkt EMDR bij kinderen/adolescenten?

Meestal werkt EMDR bij kinderen en adolescenten sneller dan bij volwassenen. Dit kan wellicht verklaard worden door het feit dat het geheugennetwerk van kinderen minder uitgebreid is dan bij volwassenen en omdat hun symptomen vaak minder vastgeroest zijn.

 

Omdat het voor jonge kinderen vaak nog moeilijk is om de oogbewegingen te maken, kan er gebruik gemaakt worden van andere afleidende stimulatie, zoals tappen, trommelen (tactiel) of tikjes via een hoofdtelefoon (auditief).
Bij kinderen zien we vaker een lichamelijk afreageren en minder een emotioneel afreageren.

Hoelang duurt een EMDR-behandeling bij kinderen?

Het spreekt voor zich dat de behandeling van een eenmalig trauma meestal minder tijd vraagt dan de behandeling van verschillende negatieve levenservaringen. De EMDR-behandeling van een enkelvoudig trauma kan variëren van 1 à 2 sessies tot een 5 à 6 sessies. Indien er geen verbetering optreedt, dient er gekeken te worden naar andere mogelijke instandhoudende factoren. Bij herhaaldelijk trauma is het aantal sessies sterk afhankelijk van de complexiteit van de problematiek en is EMDR vaak een onderdeel van een omvattende traumatherapie.

Kan EMDR toegepast worden bij een kind datzich nog steeds in een gevaarsituatie bevindt?

In eerste instantie is het belangrijk dat het kind in veiligheid gebracht wordt. Pas nadien is het mogelijk om met EMDR te werken, in aanwezigheid van een ouder of verwijzer, afhankelijk van de situatie en de leeftijd van het kind.

Hoe snel na een schokkende gebeurtenis moet/kan men starten met EMDR?

Onmiddellijk na het meemaken van een schokkende gebeurtenis is het voorkomen van bovengenoemde symptomen normaal. Indien de initiële klachten, ondanks de steun van de ouders/omgeving, in de loop van de daaropvolgende weken echter niet verminderen en/of wanneer de ontwikkeling van het kind dreigt te stagneren, is het belangrijk om zo snel mogelijk hulp te zoeken.

 

Het is immers belangrijk om de gevolgen van trauma zo snel mogelijk te herkennen zodat het kind zo vlug mogelijk zijn normale ontwikkeling kan hernemen. De ouders kunnen zo hun positieve energie herwinnen en hun ouderrol op een adequate manier opnemen.

Bij wie kan u terecht voor een EMDR-behandeling van uw kind?

EMDR bij kinderen is complexer dan het lijkt. Daarom is het belangrijk dat u een EMDR-therapeut raadpleegt die een door EMDR-Europe erkende opleiding in de toepassing van EMDR bij kinderen en adolescenten heeft gevolgd. Tevens zijn voldoende achtergrond en ervaring in het werken met kinderen en jongeren van groot belang.

U vindt een lijst van Practitioners EMDR Kinderen en Adolescenten en Kandidaat Practitioners EMDR Kinderen en Adolescenten op deze website.

 

Cliëntenfolders zijn er in verschillende talen en voor verschillende doelgroepen : www.emdrkindenjeugd.nl.